Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

coquorum ars

  • 1 ars

    ars, tis, f. (vgl. artus, ūs, mhd. art, griech. ἀρτίζειν), die geregelte Kunst, I) im engern Sinne, A) eig., wie τέχνη = jede körperliche od. geistige Fertigkeit, insofern sie sich werktätig zeigt, das Handwerk (die Profession), das Gewerbe, die Kunst, Kunstleistung, Wissenschaft, Zeno censet artis maxime proprium esse creare et gignere, Cic.: artes, quarum omne opus est in faciendo et agendo, Cic.: artium aliud eius modi genus est, ut tantummodo animo rem cernat, aliud ut moliatur aliquid et faciat, Cic. – artes (Leistungen) sine honore, Tac. ann. 16, 22. – artis scriptor, Cornif. rhet. 4, 9: artes ingenuae od. liberales, die Künste der Freien (artificum), die edleren Künste (Ggstz. artes sordidae od. quaestus illiberales et sordidi, die Künste, Arbeiten der Sklaven u. niedern Stände [opificum], Cic.: artes optimae, die Wissenschaften, Cic. u. Nep.: studia (Berufsarten) atque artes (Wissenschaften), Cic. – coquorum ars, Quint.: ars aeraria, Iustin., ferraria, Treb. Poll.: ars gubernandi, Cic.: ars medendi, Plin.: disserendi, Dialektik, Cic.: ars musica, grammatica, Plin.: rhetorica, Quint.: artes urbanae, Jurisprudenz u. Beredsamkeit, Liv.: ara Mentoris, Varr. fr.: extispicum ars, Acc. fr.: poëtice est ars earum rerum, Varr. fr.: hanc discere artem, Pompon. com. fr.: artem alqam factitare, Cic., exercere, Hor.: profiteri artem tesserariam, ein Spieler von Profession sein, Amm.: profiteri captandorum testamentorum artem, ein Erbschleicher von Profession sein, Sen.: quod ministerium fuerat (nämlich die Kocherei), ars haberi coepta, Liv.: minime artes eae probandae, quae sunt ministrae voluptatum, cetarii, lanii, coqui, fartores, piscatores, Cic.: plena artis ornamenta, Apul.: vasa pretiosae artis, Curt. – ars est m. folg. Infin., Cic. ep. 1, 9, 21 u. ad Att. 7, 25. Tac. ann. 3, 66: artis est m. folg. Infin., Plin. 18, 197. – B) meton.: 1) die einer Kunst od. Wissenschaft zugrunde liegenden Regeln, die Theorie, ad artem et ad praecepta revocare alqd, auf die Kunsttheorie u. auf Regeln zurückführen, Cic.: res mihi videtur esse facultate (in der Praxis) praeclara, arte (in der Theorie) mediocris, Cic.: ex arte (dicere, scribere etc.), den Regeln der Kunst gemäß, Cic.: si arte caret, der Kunsttheorie, des Kunstgefühls, Hor.: artes, quae traduntur, vorgetragene Kunsregeln, Quint. 10, 1, 15: u. so praecepta atque artes, Quint. 1. prooem. 26. – dah. auch = theoretische Kenntnis, Cic. de or. 3. § 151 u. 195; Plur. = theoretische Studien, Cic. Arch. 4. – u. ars = Lehrsystem ( Schulsystem), Lehrgebäude, Cic. de or. 1, 92 u. 99 151; 2, 216 u. 229. – In der spät. Zeit ars = grammatische Disziplin, Grammatik, Gramm. – Dah. auch als Titel der Bücher, in denen solche Theorien abgehandelt werden, α) Lehrbuch der Redekunst, eine Rhetorik, artes oratoriae, Cic.: rhetorum artes, Cic.: artes antiquae, alte Lehrbücher der Redekunst, Cic.; vgl. Spalding Quint. 2, 15, 4. – β) Grammatik, Gramm. – 2) die bei etw. angewandte Kunst, Geschicklichkeit, Fertigkeit, Gewandtheit, das Geschick, arte medicinae, durch seine Geschicklichkeit in der Heilkunde, Tac.: exercitatio artem paravit, ars decorem, Tac.: opus est vel arte vel diligentiā, Cic.: arte canere, Ov.: arte laboratae vestes, Verg.: plausus tunc arte carebat, war ungekünstelt, aufrichtig, Ov.: m. Genet. Gerund., quin potius auctā arte quādam nec abnuendi tale quicquam nec palam affirmandi, Liv. 26, 19, 8. – 3) Plur. artes = Kunstwerke, Cic. de leg 2, 4. Hor. ep. 1, 6, 17. Verg. Aen. 5, 359 (poet. von einem Kunstwerk) u.a.; vgl. Broukh. Prop. 3, 7, 39. – 4) Artes = die Musen, Phaedr. 3. prol. 19. – II) übtr.: 1) die moralische Eigenschaft eines Menschen, insofern sie sich durch Handlungen kundgibt, als vox media, je nach dem Zushg. od. beigefügten Adj. gute od. schlechte Eigenschaft, Gewohnheit, Handlungsweise, Tugend od. Untugend, Laster (vgl. Brix Plaut. trin. 72. Zumpt Cic. Verr. 4, 81. Halm Cic. de imp Pomp. 36 ed. mai. Dietsch Sall. Cat. 2, 4. Fabri Sall. Cat. 13, 5. Mützell Curt. 3, 6 [16], 20), artes antiquae tuae, deine frühere Lebens- u. Handlungsweise, Plaut.: mea ars, meine Emsigkeit, Ter.: hac arte (Beharrlichkeit) Pollux attigit arces igneas, Hor.: multae sunt artes eximiae, Cic.: bonae artes, gute Eigenschaften, edles Bestreben, löbliche Bestrebungen, Sall. u. Tac.: artibus bonis malisque mixtus, mit Tugenden u. Lastern, Tac.: malae artes, böse Gewohnheiten, Sall.: ingenii dotes vel animi artes, Curt. – 2) (absol.) wie τέχνη für List, Kunstgriff, Betrug, Ter., Sall. u.a. (vgl. Thiel Verg. Aen. 1, 657. Fabri u. Wölffl. Liv. 21, 34, 1): summis artibus, Suet. – 3) Plur. artes, a) Künste = Mittel, Mittel und Wege, Art und Weise, artes quaesitae, Verg. georg. 3, 549: bonae artes, löbliche M., Tac. hist. 1, 17 extr.: artes nocendi, Verg. Aen. 7, 338. – b) Künste, poet. = Spielereien (von der künstl. Zucht), Verg. georg. 2, 52. – / Nomin. Sing. auch artis, nach Virgil. gramm. 5. p. 38, 6 H.

    lateinisch-deutsches > ars

  • 2 ars

    ars, tis, f. (vgl. artus, ūs, mhd. art, griech. ἀρτίζειν), die geregelte Kunst, I) im engern Sinne, A) eig., wie τέχνη = jede körperliche od. geistige Fertigkeit, insofern sie sich werktätig zeigt, das Handwerk ( die Profession), das Gewerbe, die Kunst, Kunstleistung, Wissenschaft, Zeno censet artis maxime proprium esse creare et gignere, Cic.: artes, quarum omne opus est in faciendo et agendo, Cic.: artium aliud eius modi genus est, ut tantummodo animo rem cernat, aliud ut moliatur aliquid et faciat, Cic. – artes (Leistungen) sine honore, Tac. ann. 16, 22. – artis scriptor, Cornif. rhet. 4, 9: artes ingenuae od. liberales, die Künste der Freien (artificum), die edleren Künste (Ggstz. artes sordidae od. quaestus illiberales et sordidi, die Künste, Arbeiten der Sklaven u. niedern Stände [opificum], Cic.: artes optimae, die Wissenschaften, Cic. u. Nep.: studia (Berufsarten) atque artes (Wissenschaften), Cic. – coquorum ars, Quint.: ars aeraria, Iustin., ferraria, Treb. Poll.: ars gubernandi, Cic.: ars medendi, Plin.: disserendi, Dialektik, Cic.: ars musica, grammatica, Plin.: rhetorica, Quint.: artes urbanae, Jurisprudenz u. Beredsamkeit, Liv.: ara Mentoris, Varr. fr.: extispicum ars, Acc. fr.: poëtice est ars earum rerum, Varr. fr.: hanc discere artem, Pompon. com. fr.: artem alqam factitare, Cic., exercere, Hor.: profiteri artem tesserariam, ein Spieler von Professi-
    ————
    on sein, Amm.: profiteri captandorum testamentorum artem, ein Erbschleicher von Profession sein, Sen.: quod ministerium fuerat (nämlich die Kocherei), ars haberi coepta, Liv.: minime artes eae probandae, quae sunt ministrae voluptatum, cetarii, lanii, coqui, fartores, piscatores, Cic.: plena artis ornamenta, Apul.: vasa pretiosae artis, Curt. – ars est m. folg. Infin., Cic. ep. 1, 9, 21 u. ad Att. 7, 25. Tac. ann. 3, 66: artis est m. folg. Infin., Plin. 18, 197. – B) meton.: 1) die einer Kunst od. Wissenschaft zugrunde liegenden Regeln, die Theorie, ad artem et ad praecepta revocare alqd, auf die Kunsttheorie u. auf Regeln zurückführen, Cic.: res mihi videtur esse facultate (in der Praxis) praeclara, arte (in der Theorie) mediocris, Cic.: ex arte (dicere, scribere etc.), den Regeln der Kunst gemäß, Cic.: si arte caret, der Kunsttheorie, des Kunstgefühls, Hor.: artes, quae traduntur, vorgetragene Kunsregeln, Quint. 10, 1, 15: u. so praecepta atque artes, Quint. 1. prooem. 26. – dah. auch = theoretische Kenntnis, Cic. de or. 3. § 151 u. 195; Plur. = theoretische Studien, Cic. Arch. 4. – u. ars = Lehrsystem ( Schulsystem), Lehrgebäude, Cic. de or. 1, 92 u. 99 151; 2, 216 u. 229. – In der spät. Zeit ars = grammatische Disziplin, Grammatik, Gramm. – Dah. auch als Titel der Bücher, in denen solche Theorien abgehandelt werden, α) Lehrbuch der Redekunst, eine Rhetorik, artes oratoriae, Cic.:
    ————
    rhetorum artes, Cic.: artes antiquae, alte Lehrbücher der Redekunst, Cic.; vgl. Spalding Quint. 2, 15, 4. – β) Grammatik, Gramm. – 2) die bei etw. angewandte Kunst, Geschicklichkeit, Fertigkeit, Gewandtheit, das Geschick, arte medicinae, durch seine Geschicklichkeit in der Heilkunde, Tac.: exercitatio artem paravit, ars decorem, Tac.: opus est vel arte vel diligentiā, Cic.: arte canere, Ov.: arte laboratae vestes, Verg.: plausus tunc arte carebat, war ungekünstelt, aufrichtig, Ov.: m. Genet. Gerund., quin potius auctā arte quādam nec abnuendi tale quicquam nec palam affirmandi, Liv. 26, 19, 8. – 3) Plur. artes = Kunstwerke, Cic. de leg 2, 4. Hor. ep. 1, 6, 17. Verg. Aen. 5, 359 (poet. von einem Kunstwerk) u.a.; vgl. Broukh. Prop. 3, 7, 39. – 4) Artes = die Musen, Phaedr. 3. prol. 19. – II) übtr.: 1) die moralische Eigenschaft eines Menschen, insofern sie sich durch Handlungen kundgibt, als vox media, je nach dem Zushg. od. beigefügten Adj. gute od. schlechte Eigenschaft, Gewohnheit, Handlungsweise, Tugend od. Untugend, Laster (vgl. Brix Plaut. trin. 72. Zumpt Cic. Verr. 4, 81. Halm Cic. de imp Pomp. 36 ed. mai. Dietsch Sall. Cat. 2, 4. Fabri Sall. Cat. 13, 5. Mützell Curt. 3, 6 [16], 20), artes antiquae tuae, deine frühere Lebens- u. Handlungsweise, Plaut.: mea ars, meine Emsigkeit, Ter.: hac arte (Beharrlichkeit) Pollux attigit arces igneas, Hor.: multae sunt
    ————
    artes eximiae, Cic.: bonae artes, gute Eigenschaften, edles Bestreben, löbliche Bestrebungen, Sall. u. Tac.: artibus bonis malisque mixtus, mit Tugenden u. Lastern, Tac.: malae artes, böse Gewohnheiten, Sall.: ingenii dotes vel animi artes, Curt. – 2) (absol.) wie τέχνη für List, Kunstgriff, Betrug, Ter., Sall. u.a. (vgl. Thiel Verg. Aen. 1, 657. Fabri u. Wölffl. Liv. 21, 34, 1): summis artibus, Suet. – 3) Plur. artes, a) Künste = Mittel, Mittel und Wege, Art und Weise, artes quaesitae, Verg. georg. 3, 549: bonae artes, löbliche M., Tac. hist. 1, 17 extr.: artes nocendi, Verg. Aen. 7, 338. – b) Künste, poet. = Spielereien (von der künstl. Zucht), Verg. georg. 2, 52. – Nomin. Sing. auch artis, nach Virgil. gramm. 5. p. 38, 6 H.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > ars

  • 3 ars

    artis f.
    1) ремесло, занятие; искусство, наука
    artes ingenuae (liberales) Cсвободные искусства (т. е. умственный труд)
    coquorum a. Q — поварское искусство, кулинария
    artes obscurae T — тайные козни, интриги
    2) система правил, теория
    non omnia mihi videntur ad artem esse revocanda C — не всё, по-моему, может быть сведено к теории
    3) искусное владение, мастерство, умелость
    per artem T — искусно, тж. преднамеренно
    qui canit arte, canat O — кто умеет петь, пусть поёт
    4) искусственность, неестественность
    et clipeum efferri jussit, Didymaonis artem V — (Эней) велел принести щит — произведение (работы) Дидимаона
    bonae artes C, Sl, T — нравственная чистота, благородный образ жизни, хорошее поведение
    animus insŏlens malarum artium C — характер, не привычный к порокам
    7) хитрость, уловка, ловкость (a. et malitia C)
    plus artis quam fidei adhibere L — проявить больше ловкости, чем добросовестности

    Латинско-русский словарь > ars

  • 4 coquus

    coquus (cocus), ī, m. (coquo), der Koch, c. meus, Cic.: c. improbus, Plaut.: c. inutilis, Plaut.: coquus vilissimum antiquis mancipium et aestimatione et usu, Liv. – coquorum ars od. artificium, Quint. – coquum conducere (mieten), Plaut.: equos carius quam coquos emere, Cato fr.: pluris pretii (einen teurern) coquum quam villicum habere, Sall.: suspensi sunt, quomodo aper a coquo exeat, Sen. – Vokat. coque im Wortspiel mit quoque, Cic. bei Quint. 6, 3, 47. – In älterer Zeit der coquus auch zugleich Bäcker, s. Paul. ex Fest. 58, 14. Plin. 18, 108. – / Archaist. Nom. Plur. coques, Corp. inscr. Lat. 14, 2875.

    lateinisch-deutsches > coquus

  • 5 Kochkunst

    Kochkunst, coquorum ars od. artificium (Kunst der Köche). – culinarum artes (Küchenkünste). – popinae scientia (die Kunst der Garküche als Wissen). – als Schrift, s. Kochbuch.

    deutsch-lateinisches > Kochkunst

  • 6 coquus

    coquus (cocus), ī, m. (coquo), der Koch, c. meus, Cic.: c. improbus, Plaut.: c. inutilis, Plaut.: coquus vilissimum antiquis mancipium et aestimatione et usu, Liv. – coquorum ars od. artificium, Quint. – coquum conducere (mieten), Plaut.: equos carius quam coquos emere, Cato fr.: pluris pretii (einen teurern) coquum quam villicum habere, Sall.: suspensi sunt, quomodo aper a coquo exeat, Sen. – Vokat. coque im Wortspiel mit quoque, Cic. bei Quint. 6, 3, 47. – In älterer Zeit der coquus auch zugleich Bäcker, s. Paul. ex Fest. 58, 14. Plin. 18, 108. – Archaist. Nom. Plur. coques, Corp. inscr. Lat. 14, 2875.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > coquus

  • 7 ideo

    ĭdĕo, adv. [id-eo, i. e. this for this], for that reason, on that account, therefore (class.; esp. freq. in Quint.; cf.: eo, idcirco; ergo, igitur, itaque).
    I.
    Relatively.
    A.
    With causal particles, quod, quia, quoniam.
    (α).
    With quod:

    ideo quod plerique deducuntur ad molas,

    Varr. R. R. 2, 6, 5:

    re quidem ipsa ideo mihi non satis facio, quod nullam partem tuorum meritorum consequi possum,

    Cic. Tusc. 1, 8, 6; so,

    ideo quod,

    id. Rosc. Am. 30, 85; id. Att. 3, 14, 2; cf. id. Q. Fr. 3, 1, 7, § 23:

    ne me foliis ideo brevioribus ornes, Quod timui, etc.,

    Hor. Ep. 1, 19, 26:

    vel ideo, quod exercere potest utrimque judicium,

    Quint. 10, 1, 131; 10, 5, 16.—
    (β).
    With quia:

    ideo quia uxor ruri est,

    Plaut. Merc. 3, 1, 46; id. Men. 1, 1, 2; so,

    ideo quia, introducing a reason,

    Cic. de Off. 1, 30, 110:

    ut mulieres ideo bene olere quia nihil olebant, videbantur,

    Cic. Att. 2, 1, 1:

    qui ideo felicia bella vestra esse, quia justa sint, prae vobis fertis,

    Liv. 45, 22, 5; Cic. Fam. 13, 7, 3:

    nec medicina ideo non erit ars, quia unctio... cum coquorum ei sit arte communis,

    Quint. 2, 21, 11:

    atque ideo nondum est perfectus orator, non solum quia aliud in alio magis eminet, sed quod non una omnibus forma placuit,

    id. 12, 10, 2; id. 9, 2, 69:

    competit enim actio, non ideo, quia nunc abest, sed quia umquam beneficio furis abfuit,

    Dig. 47, 2, 47.—
    (γ).
    With quoniam: ideo supervacaneum esse contendunt, quoniam comprehensibilis natura est, Cels. praef. med.:

    quae omnia ideo noscenda sunt, quoniam, etc.,

    id. 2, 19:

    immo ideo magis propera, quoniam id nunc aggressus est,

    Sen. Ep. 76; Plin. 20, 18, 76, § 200:

    hoc ideo adjectum est, quoniam multa genera sunt missionum,

    Dig. 3, 2, 2.—
    B.
    With intentional particles, ut, ne, quo, quin.
    (α).
    With ut:

    quas (alvos) ideo videntur medias facere angustissimas, ut figuram imitentur earum,

    Varr. R. R. 3, 16, 15:

    ideo C. Claudius Pulcher retulit, ut C. Verres posset auferre?

    Cic. Verr. 2, 4, 4, § 7:

    hanc ideo rationem subjecimus, ut, etc.,

    id. Inv. 2, 23, 70:

    neque vero nunc ideo disputabo, quod hunc statum rei publicae non magnopere defendendum putem... sed, ut doceam Rullum, etc.,

    id. Agr. 3, 2, 4:

    quos non ideo excuso, quia non probem, sed ut sint magis admirabiles,

    Quint. 10, 7, 31.—
    (β).
    With ne:

    an ideo aliquid contra mulieres scripsit, ne, etc.,

    Cic. Verr. 2, 1, 41, § 106:

    ideoque decemviros conubium diremisse, ne, etc.,

    Liv. 4, 6, 2:

    non tamen omittenda, vel ideo, ne occupentur,

    Quint. 4, 1, 33:

    nec ideo Rhenum insedimus, ut Italiam tueremur, sed ne quis alius Ariovistus regno Galliarum potiretur,

    Tac. H. 4, 73.—
    * (γ).
    With quo:

    quod id ideo facerent, quo facilius deminuerent hostes,

    Varr. L. L. 5, § 90 Müll. —
    * (δ).
    With quin:

    non, quin breviter reddi responsum potuerit, non recipi reges, ideo potius delectos patrum ad eum missos, quam, etc., sed ut, etc.,

    Liv. 2, 15, 2.—
    C.
    Non ( nec) ideo, with conditional particle si, [p. 878] or referring to an abl. absol.: non, si non potuero indagare, eo ero tardior;

    sed velocior ideo si quivero,

    Varr. L. L. 5, § 5 Müll.; id. R. R. 1, 18, 3:

    vestrae sapientiae est, judices, non, si causa justa est viris fortibus oppugnandi M. Caelium, ideo vobis quoque vos causam putare esse justam, etc.,

    Cic. Cael. 9, 21;

    his et talibus recitatis,... non ideo Thrasea decessit sententia,

    Tac. A. 14, 49:

    si tamen tempestate fuerit abreptus, non ideo minus erit gubernator,

    Quint. 2, 17, 24; 5, 11, 34.—
    II.
    Absol. (rare):

    te velle uxorem aiebat tuo nato dare, Ideo aedificare hoc velle aiebat in tuis,

    Plaut. Most. 4, 3, 34: ex illa investigatione naturae consequi volebat, bono ut esset animo. Ideo enim ille summum bonum euthumian appellat, etc., it was for this reason that, etc., Cic. Fin. 5, 29, 87:

    ideo conducta Paulus agebat sardonyche,

    Juv. 7, 143: nam ideo dictus eirôn, agens imperitum, Quint. 9, 2, 46:

    nihil laboras: ideo, cum opus est, nihil habes,

    Phaedr. 4, 23, 16; Quint. 5, 10, 2:

    atque ideo ad Pompeium contendit,

    Caes. B. C. 3, 11, 1:

    me nemo ministro fur erit, atque ideo nulli comes exeo,

    Juv. 3, 47; 7, 23; 8, 251 al.; so, ideoque, Quint. prooem. § 9; 25; 1, 4, 19; 1, 5, 42; 1, 6, 22 et saep.; cf.:

    ideoque et medius ille orationis modus maxime convenit,

    id. 6, 2, 19; 7, 4, 13:

    videbat id sine rege Persarum non posse fieri, ideoque eum amicum sibi cupiebat adjungi,

    Nep. Alc. 9, 5:

    ideoque necesse est, etc.,

    Lucr. 4, 490; 495; 678 al.; Suet. Caes. 45; 86 al.:

    considerandum est, num cui saepius horum aliquid eveniat, neque ideo corporis ulla difficultas subsequatur,

    Cels. 2, 2:

    nec ideo iram ejus lenient = nec tamen ideo,

    Tac. A. 1, 12; Verg. G. 2, 96; Suet. Aug. 45:

    non tamen his ulla umquam opsonia fiunt rancidula, aut ideo pejor gallina secatur,

    Juv. 11, 135.

    Lewis & Short latin dictionary > ideo

См. также в других словарях:

  • COQUI ac Offarii — magni apud Romanos, sequiori aevô, habiti sunt. Plin. l. 9. c. 17. extr. At nunc Coci triumphorum pretiis parantur, et Cocorum prsces: nullusque prope iam mortalis aestimatur pluris, quam qui peritissime censum Domini mergit. Et Val. Max. l. 9. c …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»